کاهش دردهای مزمن بدون دارو با کمک یک بازی درمانی
محققان دانشگاه UNSW استرالیا با طراحی یک سیستم بازی‌محور توانستند با موفقیت دردهای نوروپاتیک مزمن را بدون نیاز به دارو کاهش دهند.
به گزارش بازتاب امروز، این سیستم با کمک یک هدست، بیماران را آموزش می‌دهد تا سیگنال‌های مغزی خود را بازآرایی (rewire) کنند و در نتیجه، درد را کاهش دهند.
محققان در این مطالعه از سیستمی به نام PainWave برای درمان نوعی درد شدید عصبی چشم موسوم به درد نوروپاتیک قرنیه‌ای (CNP) استفاده کردند. این نوع درد، حاصل عملکرد نادرست اعصاب چشم می‌باشد و علائمی مانند حساسیت به نور، سوزش، درد ضربان‌دار و ناراحتی گسترده در اطراف صورت و جمجمه را در پی دارد.
نتایج امیدبخش
مداخله درمانی با استفاده از سیستم بازی‌محور PainWave به مدت چهار هفته، در چهار شرکت‌کننده مورد بررسی قرار گرفت و نتایج نشان داد که ۷۵ درصد آنها کاهش قابل توجهی در شدت درد داشتند، در حدی که با اثر داروهای مخدر قابل مقایسه یا حتی بهتر بود.
با وجود این، پژوهشگران تأکید دارند که به دلیل اندازه کوچک نمونه (فقط ۴ نفر) و محدودیت‌های طراحی مطالعه، نمی‌توان نتایج را تعمیم داد یا اثر دارونما را به طور کامل رد کرد.
دکتر نگین حسام شریعتی از پژوهشگران این مطالعه گفت: «با وجود محدودیت‌های این مطالعه، نتایج اولیه بسیار دلگرم‌کننده هستند و ما را به اجرای آزمایش گسترده‌تر ترغیب کرده‌اند.»
سیستم بازی‌محور PainWave چگونه کار می‌کند؟
سیستم PainWave ترکیبی از یک اپلیکیشن بازی‌مانند و یک هدست EEG است، که فعالیت مغز را پایش می‌کند و به شکل بصری نمایش می‌دهد. درون بازی، تصویر یک عروس دریایی کارتونی در محیطی زیرآب نمایش داده می‌شود. هر بار که امواج مغزی بیمار به سمت حالت آرامش حرکت می‌کند، رنگ آب از حالت کدر به فیروزه‌ای شفاف تغییر می‌یابد.
این بازخورد بصری در لحظه، کاربر را تشویق می‌کند تا به تدریج یاد بگیرد که الگوهای مغزی مرتبط با درد عصبی را تنظیم کند. این رویکرد به مغز کمک می‌کند مسیرهای عصبی مختل را دوباره سازمان‌دهی نماید.
نتایج یک دهه تحقیق
این پژوهش بخشی از تحقیقات دکتر سیلویا گوستین درباره عملکرد مغز در دردهای عصبی است. او بیش از ده سال روی تالاموس مطالعه کرده است، بخشی از مغز که پیام‌های حسی مانند درد را منتقل می‌کند. یافته‌های او نشان می‌دهند که افراد مبتلا به درد مزمن، الگوی خاصی از امواج مغزی دارند، که شامل افزایش امواج تتا، کاهش امواج آلفا و افزایش امواج سریع بتا هستند.
گوستین بیان کرد: «ما معتقد هستیم که این الگوهای غیرطبیعی، در نحوه ارتباط تالاموس با سایر بخش‌های مغز، به‌ویژه قشر حسی-حرکتی، مسئول ثبت درد، اختلال ایجاد می‌کنند.»
راهی برای کاهش دردهای مزمن در خانه
از مزایای مهم PainWave، قابلیت استفاده خانگی آن است. در ابتدا جلسات با هدایت پژوهشگران انجام شد، اما بیماران به مرور توانستند با تبلت و هدست خود، تمرین‌ها را انجام دهند. اطلاعات مغزی نیز هم‌زمان به پژوهشگران UNSW ارسال می‌شد.
هدست EEG با استفاده از چاپگر سه‌بعدی و قطعات متن‌باز ساخته شده است و هزینه تولید آن حدود ۳۰۰ دلار استرالیا (۲۰۰ دلار آمریکا) می‌باشد، که بسیار ارزان‌تر از مدل‌های تجاری است.
گوستین تصریح کرد: «طراحی هدست بر اساس بازخورد مستقیم بیماران انجام شده است تا سبک، راحت و کاربرپسند باشد. این فناوری پتانسیل آن را دارد که به راهکاری مقرون‌به‌صرفه و در دسترس برای مدیریت درد در خانه تبدیل شود.»
گام بعدی در کاهش دردهای مزمن
تیم تحقیقاتی اکنون آماده اجرای یک آزمایش تصادفی کنترل‌شده روی ۲۲۴ شرکت‌کننده با درد نوروپاتیک ناشی از آسیب نخاعی است. آنها هم‌اکنون در حال جذب داوطلب برای دو پروژه کلیدی زیر هستند:
- Spinal Pain Trial: بررسی تأثیر PainWave بر درد مزمن نخاعی
- StoPain Trial: آزمودن سیستم در افراد با درد نوروپاتیک ناشی از آسیب نخاع
گوستین اعلام کرد: «بیشتر اعضای تیم ما پزشک و دانشمند هستند و تمرکز ما بر توسعه درمان‌هایی عملی است که قابلیت تلفیق در سیستم درمانی را داشته باشند. دیدن تأثیرات مثبت این فناوری و بازگشت امید به بیماران، واقعاً الهام‌بخش است.»