باقی: زندانیان اوین را با پابند، آزادی مشروط، مرخصی و… آزاد کنید | بازتاب امروز
عمادالدین باقی، حقوقدان و فعال حقوق بشر، در مصاحبه‌ای با بازتاب امروز درباره‌ی حمله‌ی اسرائیل به زندان اوین، واکنش منتقدین و اپوزیسیون به این اتفاق و نیز شرایط فعلی زندانیان اوین که به قرچک یا تهران بزرگ منتقل شده‌اند حرف زد.
باقی حمله اسرائیل به اوین را با اشاره به کنوانسیون‌های ژنو و نیز اساسنامه دادگاه کیفری بین‌المللی جنایت جنگی و یا به نوعی جنایت علیه بشریت محسوب می‌شود. پیشنهاد او به قوه‌ی قضائیه و مسئولان مربوط این است که زندانیان اوین را با آزادی مشروط، پابند الکترونیکی و… را آزاد کنند.
طبق کنوانسیون‌های ژنو هر نوع حمله به مکان‌های غیرنظامی ممنوع و جنایت جنگی به شمار می‌آید
بازتاب امروز: حمله به زندان‌های کشور در حقوق بین‌الملل چه مصداقی دارد؟ نظر شما در مورد حمله اسرائیل به زندان اوین چه بود؟
بطور کلی طبق کنوانسیون‌های ژنو هر نوع حمله به غیرنظامیان، مکان‌ها و اشیای غیرنظامی ممنوع و جنایت جنگی به شمار می‌آید. حمله به زندان یکی از شنیع‌ترین این جنایات است چون محل نگهداری افرادی بی‌دفاع است که خانواده‌هایشان هم پریشان می‌شوند.
ماده ۳ کنوانسیون سوم ژنو (1949) و پروتکل الحاقی اول (۱۹۷۷) به کنوانسیون‌های ژنو از جمله به افراد بازداشت شده در زندان‌ها، تأکید دارد. البته بحث کنوانسیون سوم ژنو درباره حمله به زندان‌هایی که اسیران جنگی در آنجا نگهداری می‌شوند است و حمله به زندان‌هایی که زندانیان آن نه اسیر جنگی بلکه افراد عادی و غیرنظامی هستند که در شرایط غیرجنگی تحت قوانین دادرسی محکوم به زندان شده‌اند بسیار بسیار شنیع‌تر است و به همین دلیل جنایت جنگی سنگین‌تری‌ست.
در پروتکل الحاقی اول (1977) بر حفاظت از غیرنظامیان و تأسیسات غیرنظامی (مانند زندان‌ها) تأکید شده و در ماده 52 می‌گوید “اشیاء و مکان‌های غیرنظامی نباید مورد حمله قرار گیرند، مگر آنکه به عنوان اهداف نظامی مورد استفاده قرار گیرند”. پرواضح است که وقتی زندان اسرای جنگی نباید مورد حمله قرار گیرد زندان‌های عادی باید مصونیت بیشتری داشته باشند.
علاوه بر این، اساسنامه دادگاه کیفری بین‌المللی (ICC) که جنایات جنگی را شرح می‌دهد از هدایت عمدی حملات علیه جمعیت‌های غیرنظامی یا افراد غیرنظامی می‌گوید که شامل حملات به زندان‌ها هم می‌شود. طبق ماده 8 و ماده 7 از مقررات اساسنامه دیوان بین‌المللی کیفری، حمله عمدی به افراد غیرنظامی و تأسیسات غیرنظامی (که شامل زندان‌ها در شرایط صحیحی می‌شود) می‌تواند به عنوان جنایت جنگی یا جنایت علیه بشریت محسوب شود.
سیاست‌های عمومی و رویه‌های بین‌المللی سازمان‌ها و نهادهای بین‌المللی مانند سازمان ملل متحد و کمیته بین‌المللی صلیب سرخ نیز بر عدم حمله به تأسیسات غیرنظامی به ویژه زندان‌ها در طول درگیری‌های مسلحانه و جنگ‌ها تأکید کرده‌اند.
جمهوری اسلامی ایران از اسرائیل و آمریکا در دیوان بین‌المللی کیفری شکایت کند
با توجه به اینکه اسراییل مسئولیت حمله را برعهده گرفته جمهوری اسلامی با ارائه مشخصات شهدای این حمله و فیلم‌ها و اسناد باید هرچه سریعتر از اسرائیل و آمریکا به عنوان شریک و حامی حمله، به دیوان بین‌المللی کیفری شکایت کند و مطالبه غرامت هم داشته باشد.
رفتار غضنفرگونه در مواجهه با زندانیان اوین!
بازتاب امروز: آقای کرباسچی توئیتی راجع به شرایط زندان تهران و تماس آقای تاج‌زاده منتشر کردند که بنظر شرایط خوبی نمی‌آید. از سوی دیگر شرایط زندان قرچک هم طی خبرهای جسته و گریخته برای زنان نیز خوب نیست. علاوه بر این هنوز اسامی زندانیان فوت شده‌ی اوین منتشر نشده. تعدادی از فعالان گفته بودند کاش این افراد به طور موقت مرخصی می‌گرفتند. شما پیشنهادی در اینباره دارید؟!
مشکل بزرگ ما همیشه رفتارهای غضنفرگونه است. پیش از آغاز تجاوز بارها گفتیم و نوشتیم و با برخی افراد تلفنی صحبت کردیم که برای تقویت همبستگی ملی و فرستادن پیام مثبت همدلی و انعطاف، زندانیان سیاسی را که شاکی خصوصی ندارند، شاکی‌شان دستگاه‌هاست است، مخالف خشونت ورزی و مدافع مسالمت و مدافع ایران هستند آزاد کنید.
زندانیان زندان اوین را مشروط آزاد کنید
گرچه درباره تعدادی از آن‌ها اصل محکومیت‌شان از نظر حقوقی محل اشکال است و در چند مورد نقد حقوقی مفصلی بر دادنامه صادره در مطبوعات داخل کشور منتشر کرده‌ام. ولی حتی با فرض قبول همه این احکام و با توجه به شرایط خاص کشور، برخی از آن‌ها اصلا طبق قانون، واجد شرایط آزادی هستند، مشمول آزادی مشروط می‌شوند و برخی را هم با ادامه محکومیت در کنار خانواده از طریق دستبند الکترونیکی و یا با مرخصی قابل تمدید می‌توانستند آزاد کنند.
با این کار در واقع به خودشان هم کمک کرده‌اند و مانع مطرح شدن مسائلی می‌شوند که برای رسانه‌های جنگ روانی دشمن فرصت ایجاد می‌کند. خودشان هم نیروی کمتری صرف موضوع زندان و زندانی خواهند کرد.
مسئولان آیا متوجه تبعات این همه بی‌اعتنایی به سوالات و درخواست‌ها هستند؟! آیا هیچ درکی از اضطراب زندانیان بخاطر خانواده‌شان و خانواده به خاطر زندانی دارند؟ برای همه سوال است که چرا حتی در حد مرخصی دادن به زندانیان سیاسی مسالمت‌جو و مخالف تجاوز به ایران برای کاهش نگرانی‌ها کاری انجام نمی‌دهند؟ معنایش چیست؟
امیدوارم روند آزادی زندانیان عادیِ واجد شرایط که شروع شده هرچه زودتر شامل زندانیان سیاسی هم بشود.
آن‌ها که با محکوم کردن تجاوز توامان با نقد دولت از هر دو دلربایی کردند
بازتاب امروز: بخشی از اپوزیسیون بعضاً حتی حمله به زندان اوین را نیز توجیه می‌کنند درحالیکه با تعدادی از زندانیان سیاسی این زندان ظاهراً هم‌نظرند. نظر شما در این مورد چیست؟
خواهش می کنم اسم کسانی که از تجاوز به کشور و حتی بمباران زندان دفاع می‌کنند را اپوزیسیون نگذارید. این‌ها وطن‌فروش و مزدورند. بسیاری ازچهره‌های اپوزیسیون هم تجاوز ناوگان نظامی ناتو و آمریکا را محکوم کرده‌اند. در موضوع حمله بیگانه حتی اپوزیسیون هم در کنار مردم ایران علیه تجاوز ایستاده است.
درحالیکه اکتفا به محکومیتِ تجاوز، بدون دفاع کردن از حکومت یا نقد آن، هیچ شائبه‌ای ایجاد نمی‌کرد برخی منتقدین حکومت، تنزه‌طلبی کردند و چون نمی‌خواستند متهم به حمایت از تجاوز خارجی شوند همزمان هم حکومت و هم تجاوز را محکوم و با این روش از هر دو دلربایی کردند.
در حالیکه هر عاقلی می‌فهمد که این موضع در شرایط جنگی کمکی به انسجام ملی نمی‌کند. همانطور که در گذشته اعتراضاتمان به دولت – به معنای عام – را مطرح کرده و حاضر به هزینه دادن هم بوده‌ایم بعدا هم وقت اعتراض به آن و خطاهایش در این ماجرا را خواهیم داشت.
برخی افراد دیگر هم که مدعی حقوق بشر هستند با گذشت چند روز حتی حاضر نشدند تجاوز و بمباران کشور که صدها تن از مردم در آن کشته شدند را محکوم کنند. آن‌ها حتی وقتی درباره بمباران زندان اوین موضع گرفتند یک کلمه نام اسراییل را نبردند و بدون اینکه بگویند چه کسی حمله کرده و مرتکب این جنایت عظیم شده به مسائل دیگر مانند نگرانی برای زندانیان پرداختند.
البته این هم مهم بود اما بهانه کردن این موضوع مهم برای چشم بستن بر اصل تجاوز و عامل بمباران زندان، خودش رفتاری خلاف حقوق بشر است.
انتهای پیام
