نادیده گرفتن علائم بیماران توسط پزشکان باعث آسیب های روانی بلندمدت می شود
مطالعهای جدید نشان میدهد که نادیده گرفتن یا بیاهمیت جلوه دادن علائم بیماران از سوی پزشکان میتواند باعث آسیبهای روانی بلندمدت شود.
به گزارش بازتاب امروز، فرض کنید که نزد پزشکی رفتهاید تا درباره علائمی نگرانکننده صحبت کنید، اما پزشک آنها را بیاهمیت میداند یا نادیده میگیرد. این تجربه ممکن است باعث شود دیگر به آن پزشک مراجعه نکنید یا حتی امکان دارد اعتماد خود را به کل سیستم پزشکی از دست بدهید.
این پدیده که به تازگی با عنوان «بیاعتباری علائم» (Symptom Invalidation) شناخته میشود، بیشتر با نام Medical Gaslighting شناخته شده است. طبق پژوهشی جدید به رهبری پژوهشگران دانشگاه راتگرز (Rutgers)، این رفتار میتواند آسیبهای روانی جدی به بیماران وارد کند و پیامدهای منفی بر سلامت جسم و روان آنها داشته باشد.
شک کردن به واقعیت و بروز اضطراب و افسردگی
دکتر الیسون بونتمپو، نویسنده اصلی این تحقیق گفت: «به دلیل نادیده گرفتن علائم توسط پزشکان، بیماران ممکن است به واقعیت شک کنند. آنها دائم از خود میپرسند: آیا من این علائم را تصور میکنم؟ آیا همه آنها فقط خیالی و در ذهن من هستند؟»
طبق این مطالعه، بیاعتنایی به علائم بیماران با افسردگی، تمایلات خودکشی و اضطراب مرتبط با مراقبتهای پزشکی مرتبط است، تا جایی که میتواند باعث واکنشهای شبه تروما شود.

اهمیت تشخیص؛ مشروعیت دادن به رنج بیمار
تشخیص بیماری فقط برای درمان مهم نیست، بلکه به بیمار کمک میکند تا علائم خود را بهتر بشناسد و آنها را برای اطرافیان توضیح دهد. اگر بیماری تشخیص داده نشود، بیمار دچار سردرگمی میشود و ممکن است نتواند به خدمات پزشکی مورد نیاز خود دسترسی داشته باشد.
تحلیل ۱۵۱ تحقیق درباره نادیده گرفتن علائم بیماران
پژوهشگران با مرور ۱۵۱ تحقیق قبلی که در مجموع شامل ۱۱,۳۰۷ فرد بود، تأثیرات روانی و درمانی ناشی از بیاعتباری علائم را بررسی کردند. بیماریهایی که مورد بررسی قرار گرفتند شامل موارد زیر بودند:
- سندرم اهلرز-دنلوس (EDS)
- آندومتریوز
- فیبرومیالژیا
- سندرم جنگ خلیج فارس (Gulf War syndrome (GWS))
- سندرم روده تحریکپذیر (IBS)
- کووید طولانی مدت (Long COVID)
- حساسیت شیمیایی چندگانه (MCS)
- سندرم خستگی مزمن (ME/CFS)
- سندرم تاکیکاردی وضعیتی (POTS)
- لوپوس (SLE)
- ولوودینیا
این بیماریها به دلیل تشخیص دشوار، نادر بودن یا عدم قطعیت پزشکی انتخاب شدند.
چهار دسته آسیب از نادیده گرفتن علائم بیماران
نتایج نشان دادند که بیاعتباری علائم میتواند باعث چهار گروه اصلی از آسیبها شود:
- حالات روانی عمومی مانند شرم، کاهش عزتنفس و خطر خودکشی
- احساسات منفی مرتبط با درمان مانند: عصبانیت، ناامیدی و از بین رفتن اعتماد به پزشکان
- رفتارهای درمانی ناسالم از جمله عدم گزارش صحیح علائم و پرهیز از مراجعه به پزشک
- تأخیر در تشخیص و شروع درمان
محققان تأکید کردند: «محیطهای درمانی نامعتبر، بیماران را از شکلگیری انتظارات واقعی در مورد خدمات سلامت بازمیدارند و این موضوع باعث احساس بیفایدگی و اجتناب از سیستم درمانی میشود.»

توصیههایی برای پزشکان و بیماران
دکتر بونتمپو به پزشکان توصیه میکند: «اگر بیماری با نگرانیهای جدی از علائم خود مراجعه کرده است، گفتن اینکه به احتمال زیاد موضوع مهمی نیست، کمککننده نخواهد بود. بهتر است پزشک صادقانه از عدم قطعیت خود صحبت کند.»
بیماران نیز باید قبل از مراجعه، درباره پزشک تحقیق کنند و نظرات دیگر بیماران را بخوانند.
اگر ممکن بود، فردی همراه خود ببرید؛ مثل یک دوست، فرزند یا عضو خانواده تا اظهارات شما را تأیید کند.