زدوبندهای پزشکی | بازتاب امروز
لیلا مقیمی در سایت اصفهان زیبا نوشت: «هُرم داغ گرما می‌خورد توی صورت و آفتاب تند بهاری شاخ‌وشانه می‌کشد. دست‌هایش را سایه‌بان صورت می‌کند. کاغذ آدرس را می‌دهد دست راننده‌تاکسی: «آقا! شما می‌دانی مرکز تصویربرداری {…} کجاست؟ یک ساعت است که دارم می‌گردم؛ ولی پیدا نمی‌کنم.» ابروهای راننده توی هم می‌رود. چشم‌هایش را ریز می‌کند و نگاهی به آدرس می‌اندازد: «اشتباه آمدی! باید بروی خیابان {…}. پیاده نمی‌توانی بروی. یا تاکسی بگیر یا چند متر پایین‌تر توی ایستگاه اتوبوس منتظر بمان.»
دانه‌های عرق روی صورت مینا سُر می‌خورد. گرما کلافه‌اش کرده و عصبانیت توی چشم‌هایش موج می‌زند. می‌گوید: «از صبح تا به الان، دارم دنبال مرکز تصویربرداری می‌گردم که دکترم گفته، حتما باید آنجا از گردنم ام‌آرآی بگیرم. خسته شده‌ام! یک روز باید بروم دکتر برای معاینه و یک روز دیگر ام‌آرآی بگیرم! خدا نکند کسی مریض شود و کارش به این پزشکان بیفتد!»
مینا می‌گوید همین یک ماه پیش از گردنم ام‌آرآی گرفتم؛ اما دیروز که رفتم دکتر آن را قبول نمی‌کرده و می‌گوید به درد نمی‌خورد: «از من اصرار که به‌تازگی ام‌آرآی گرفتم و از پزشک انکار که تصویر به‌خوبی گرفته نشده و مشکل را نشان نمی‌دهد. بعد هم مرکزی را معرفی کرد و گفت حتما برو آنجا؛ چون کارشان حرف ندارد و درجه یک است؛ درحالی‌که آن مرکز فاصله زیادی با خانه من داشت و نصف روزم را صرف رفت‌وآمد به آنجا کردم.»
او می‌گوید مجبور به این کار شده: «مدت‌هاست که گردن درد امانم را بریده و پیش چندین دکتر رفته‌ام. اما خیلی از دوست و آشنایانم پزشک جدیدی را معرفی کردند که کارش بسیار خوب است. وقتی به او مراجعه کردم، از من خواست که مجدد برای گرفتن ام‌آرآی به مرکزی که معرفی می‌کند، برود؛ چون کار بقیه را قبول ندارد!»
دردسرهایی از جنس تبانی!
این تنها مینا نیست که با چنین مشکلی روبه‌رو است؛ کافی است این روزها سری به مطب پزشک‌های متخصص بزنید تا با نسخه‌های جدید آن‌ها مواجه شوید؛ نسخه‌هایی مثل‌اینکه برای انجام کارهای روتین پزشکی حتما باید به مراکزی بروید که آن‌ها معرفی می‌کنند. «نغمه» ۳۲ساله نیز تجربه‌ای مشابه دارد؛ دختر جوانی که توی نوبت در مرکز تصویربرداری نشسته. گرما کلافه‌اش کرده و با تکه کاغذی که در دست دارد، خودش را باد می‌زند.
می‌گوید حدود دوسه ماهی است که دستش به درمان دندان‌هایش بند است: «به‌محض اینکه پایم را می‌گذارم توی مطب دندان‌پزشک از من می‌خواهد که OPG بگیرم؛ درحالی‌که به پزشک می‌گویم همین دو هفته پیش از دندان‌هایم عکس گرفتم. پزشک اما زیر بار نمی‌رود و می‌گوید باید دوباره OPG بگیری؛ چون عکسی که قبلا گرفته‌ای کیفیت ندارد و چیزی در آن مشخص نیست! او اصرار دارد که حتما در مرکزی که خودش معرفی می‌کند، عکس گرفته شود!»
او نگران است و می‌گوید: «اینکه خیلی از پزشکان کار یکدیگر را قبول ندارند و خودشان اصرار می‌کنند که حتما برای انجام فلان کار باید به مرکزی که آن‌ها معرفی می‌کنند، بروی، اصلا خوشایند نیست؛ برای مثال، من در سه‌چهارماهه گذشته به‌خاطر این موضوع مجبور شدم چندین بار از دندان‌هایم عکس یا سی‌تی‌اسکن بگیرم؛ درحالی‌که گفته می‌شود این کار خطرناک است و سلامتی را تهدید می‌کند؛ ضمن اینکه باید هزینه‌های بیهوده زیادی نیز پرداخت کنم.»
بده‌وبستان مراکز و پزشکان؟
درمان‌های القایی و همچنین اصرار پزشکان به دریافت خدمات پزشکی از مراکزی که آن‌ها معرفی می‌کنند، این روزها به مشکل بسیاری از بیماران تبدیل شده است؛ اتفاقی که بیماران آن را تبانی بین پزشکان و این مراکز می‌دانند و علت آن را هم گرفتن پورسانت بیان می‌کنند. «محسن» می‌گوید که چندسال پیش، پایش در یک اتفاق ناگهانی پیچ خورد: «وقتی به پزشک مراجعه کردم، گفت باید پروتز تهیه کنی و چند ماهی آن را ببندی. آن موقع خیلی اصرار کردم که پایم را گچ بگیرد؛ اما او زیر بار نرفت و گفت حتما باید از پروتز استفاده کنی.
آدرسی هم به من داد و خواست که از جایی که معرفی کرده، پروتز را بخرم! خلاصه که من از شهرستان راهی اصفهان شدم و پروتز را به قیمت 300 هزار تومان خریدم. چندین ماه نیز از آن استفاده کردم و با سختی‌های زیادی روبه‌رو شدم. بهبود وضعیت پایم بسیار طول کشید و وقتی به پزشک دیگری مراجعه کردم، گفت که اصلا نیازی به استفاده از پروتز نبوده و باید همان موقع پایم را گچ می‌گرفت و برای همین روند درمان طولانی شده است.»
تبانی پزشکان با مراکز مختلف و همچنین درمان‌های القایی حالا موضوعی است که بسیاری از بیماران از آن گلایه دارند و می‌گویند این کار نه‌تنها هزینه‌های بالایی را به آن‌ها تحمیل می‌کند؛ بلکه باعث طولانی‌شدن روند درمان نیز می‌شود.
«ریحانه» نیز از تجربه مشابه خود در این باره می‌گوید؛ دختر جوانی که بارها به پزشک پوست و مو مراجعه کرده؛ اما «پزشک به‌جای اینکه داروی باکیفیت تجویز کند، برندهایی را تجویز کرده که معمولا ویزتورها برای آن‌ها می‌آورند. حتی پزشک همان‌جا نیز این محصولات را به فروش می‌رساند.» او می‌گوید یک بار دیگر نیز با هزار زحمت از پزشک متخصص نوبت ویزیت گرفت؛ اما وقتی به او مراجعه کرد، پزشک او را به کیلینک زیبایی ارجاع داد که صرفا اپراتورهای آموزش‌دیده در آنجا مشغول کار بودند و نه پزشک!
منفعت‌های مالی در تبانی‌های پزشکی!
تبانی پزشکان با مراکز مختلف اگرچه برای بیماران دردسر ایجاد می‌کند؛ اما برای پزشکان و مراکز منافع مالی بسیاری را به همراه دارد. هرچند متولیان حوزه سلامت این موضوع را انکار می‌کنند!
به گزارش «ایسنا»، ســید محمد میرخانی، معاون اجتماعی و پارلمانی ســازمان نظام‌پزشکی، در خصوص برخی مراودات مالی در حوزه پزشــکی به رسانه‌ها می‌گوید: «در هرگونــه رابطه مالی که چندطرف وجود داشته باشــد، ممکن است مدل‌های مختلفی ایجاد شود که در آن یک نفر بخواهد نفع بیشــتری ببرد. این موارد فارغ از علت اولیه‌اش، در هر حوزه‌ای وجود دارد و من نیــز با برخی از آن‌ها مواجــه شده‌ام. در دوران کاری‌ام، گاهی از آزمایشگاه‌ها، رادیولوژی‌ها و مراکز فیزیوتراپی و داروخانه‌ها به ما مراجعه می‌شود تا به نحوی با ما آشنا شوند.
آن‌ها توصیه می‌کنند که اگر بیمار دارید، به ما ارجاع دهید. این مسئله لزوما به معنای وجود زدوبند مالی نیست. گاهی اوقات هدف آن‌ها فقط معرفی امکانات خود است؛ برای مثال، ممکن است بگویند که دســتگاه رادیولوژی ما کیفیت بالایی دارد و از این لحــاظ بهتر از ســایر رادیولوژی‌ها هستیم. این نوعی تبلیغ برای کارشان است و بوی زدوبند منفی در آن وجود ندارد. گاهی اوقات، نیز داروخانه‌ای دورتر از مطب است و بیمار کمتری دارد؛ بنابراین تلاش می‌کند تا برای خود مشتری جذب کند.
گاهی هم نزدیک به یک مطب یا مرکز درمانی است و می‌خواهد برای خود انحصار درست کند؛ برای همین پیشنهادهایی می‌دهد که به نحوی صمیمی‌تر باشد. در مواردی، اگر نسخه‌ای بدخط باشد، همکاری می‌کند و دارو را به بیمار می‌دهد و می‌گوید بعدا دست‌خط را درست کنید. این موارد، درواقع زدوبند نیست؛ بلکه تعاملانی است بین پزشک و این مراکز است.» از یک‌سو پزشکان بر منافع خود اصرار دارند و از سوی دیگر بیمارانی که دغدغه‌های بی‌شمار دارند، معتقدند که تبانی پزشکان با مراکز مختلف آن‌ها را با دردسر مواجه کرده است.
ایرج خسرونیا، رئیس انجمن پزشکان متخصص داخلی هم با اشاره به برخی از شایعات در این حوزه می‌گوید: «هیچ داروخانه، آزمایشگاه یا رادیولوژی‌ای با پزشکان زدوبندی ندارند و ۹۵درصد پزشکان این موارد و قوانین را رعایت می‌کنند. برخی پزشکان ممکن است داروخانه‌هایی را بهتر بشناسند یا داروهایی را که تجویز می‌کنند در همان داروخانه‌ها پیدا کنند.»
به گفته او، با توجه به اینکه داروهای مشابه زیادی وجود دارد، اگر دارویی ارزان‌تر و در داروخانه‌ای بیشتر موجود باشد، ممکن است پزشکی بیمار را به آنجا معرفی کند؛ اما باید تأکید کنم که لزوما قراردادی و پولی در کار نیست. یک‌سری بیماران تصور می‌کنند که پزشکشان با داروخانه‌ای قرارداد دارد. در هر جامعه‌ای ممکن است چنین مواردی وجود داشته باشد که غیرقانونی است و می‌توان به نظام‌پزشکی و وزارت بهداشت گزارش داد و توضیح خواست.
خسرونیا می‌گوید: «اگر پزشکی نسخه‌ای برای داروخانه‌ای نوشت، لزوما به معنای زدوبند نیست و مردم باید بدانند که این تبانی نیست؛ به‌عنوان‌مثال، من خودم بسیار بدخط هستم و بیشتر داروخانه‌ها نمی‌توانند خط مرا بخوانند؛ تنها داروخانه‌های اطراف می‌توانند نسخه‌های مرا بخوانند.»
محسن مصلحی، معاون توسعه مدیریت و منابع دانشگاه علوم پزشکی اصفهان نیز در این باره با بیان اینکه به‌صورت جسته‌وگریخته شنیده می‌شود که چنین اتفاقاتی رخ می‌دهد و بنابراین روابط بین پزشکان و مراکز درمانی انکارناشدنی است، می‌گوید: «اما هیچ اجباری وجود ندارد که شهروندان زیر بار این مسئله بروند و به توصیه‌های پزشکان برای مراجعه به مراکز خاص عمل کنند؛ ضمن اینکه شهروندان در صورت مشاهده این موضوع می‌توانند آن را به معاونت درمان دانشگاه گزارش کنند.»
به گفته او، قوانین وزارت بهداشت و سازمان نظام‌پزشکی قابل‌بررسی است و اگر اثبات شود که پزشک بدون دلیل موجه اقدام به این کار کرده است، از اخلاق حرفه‌ای عدول کرده. تجویزهای القایی نیز به مباحث فرهنگی باز می‌گردد؛ چرا که معمولا خود بیمار درخواست‌های غیرمعمول از پزشک دارد؛ البته پزشک نیز نباید به این مسئله تن بدهد.»
انتهای پیام
