کسب‌وکار پرورش ماهی در ایران طی دو دهه اخیر رشد چشمگیری داشته است و میزان مصرف آبزیان به‌طور مداوم افزایش یافته است. همچنین افزایش تفاضا برای مصرف آبزیان و ماهی ها نیز روی بهبود شرایط اقتصادی این کسب و کار تاثیر گذاشته است.در این میان، تولید پودر ماهی به‌عنوان یک محصول پروتئینی ارزشمند، توجه فعالان اقتصادی را به خود جلب کرده است.

پودر ماهی یک محصول تجاری قدیمی اما تقریبا گمنام می باشد که در سه دهه اخیر توجه تعدادی از فعالان حوزه اقتصاد را به خود جلب کرده است. این کسب و کار نوپا، در حوزه تولید پودر ماهی برای دام ها، طیور و آبزیان فعالیت و در اصلی ترین نیاز این حیوانات، یعنی تغذیه، نقش مهمی ایفا می کند. در ادامه، شرکت پودر ماهی جنوب به معرفی این کسب و کار، سود آن و کاربردهای آن می پردازد.

پودر ماهی چیست؟

پودر ماهی (FishMeal) یک محصول پروتئینی با کیفیت بالا می باشد که در طی فرآیند پختن، خشک کردن و آسیاب کردن صید های تازه ماهیان و یا ضایعات کارخانجات شیلات تولید می شود. این فرآیند یک پودر خشک با کیفیت، با پروتئین 60-75% و اسید های چرب امگا 3 با دوام و مفید ایجاد می کند که به عنوان یک منبع پروتئین در صنایع مختلف استفاده می شود.

مواد اولیه تولید پودر ماهی

• ماهیان کامل و تازه : ماهیان ریزجثه و کوچک که 40-60% مواد اولیه پودر ماهی را تشکیل می دهند. این ماهیان به صورت گروهی صید می شوند و از گونه های مختلفی مانند ساردین ماهیان، آنچوی، کیلکا و … برای تولید انواع پودر ماهی استفاده می شود.
• ضایعات ماهی : این ضایعات ماهیان شامل باقی مانده های فرآوری ماهی در شرکت ها و کارخانجات تن، شیلات و … می باشد. از سر، دم، استخوان و پوست ماهیان برای تولید پودر ماهی ضایعاتی استفاده می کنند. این ضایعات حدود 30-50% پودر ماهی تولید شده را تشکیل می دهند.

کاربرد های پودر ماهی

تولید، عرضه و خرید پودر ماهی کاربردهای فراوان و متعددی دارد. از کود برای درختان تا تغذیه حیوانات از قبیل دام، طیور و آبزیان و ماهی ها. بخش عمده پودر ماهی تولید شده در غذای دام و خوراک طیور در دامداری و مرغداری ها استفاده می شود.

• خوراک دام و طیور : یش از ۷۰٪ پودر ماهی در تغذیه دام و طیور استفاده می‌شود.
• خوراک آبزیان : تأمین پروتئین و اسیدهای چرب ضروری برای ماهیان پرورشی
• خوراک حیوانات خانگی : در تولید خوراک سگ و گربه نیز از پودر ماهی برای تامین اسید های چرب استفاده می شود.
• کشاورزی : تولید کود آلی سرشار از نیتروژن
• صنایع غذایی: کشورهای شیلی، پرو، اندونزی برای تولید ژلاتین حیوانی، مارشمالو و ژله از کیسه شنای ماهی، استخوان و پوست ماهی استفاده می کنند.

چگونه خط تولید پودر ماهی راه اندازی کنیم؟

برای ساخت کارخانه و خرید دستگاه های تولید پودر ماهی دستگاه  چندین قدم اساسی وجود دارد. قبل از شروع، شما به مشاوره تخصصی جهت برآورد هزینه، مطالعه وضعیت بازار، ایجاد طرح توجیهی و اخذ مجوز ها و تامین مکان مناسب و در نهایت خرید، نصب و راه اندازی ماشین آلات نیاز دارید. شرکت پودر ماهی جنوب و شرکت گنوپودر با حدود 4 دهه فعالیت در حوزه تولید پودر ماهی و راه اندازی خط تولید پودر ماهی و پودر گوشت از سال 1367 در حال فعالیت است و در این حوزه آماده ی مشاوره به شما می باشد. برای تماس با ما و مشاوره به سایت Genopodr.ir مراجعه کنید.

انواع دستگاه های خط تولید پودر ماهی

پس از تصمیم گیری و سپس شروع مراحل اولیه این کسب و کار، خرید ماشین آلات و دستگاه های تولید پودر ماهی یکی از مهم ترین و حساس ترین بخش ها می باشد. در این بخش لیست دستگاه های مورد نیاز برای راه اندازی خط تولید را مشاهده می کنید.

• دیگ پخت بچ

از این دستگاه برای پختن و حرارت دادن پودر ماهی استفاده می شود. مواد اولیه وارد دیگ پخت بچ می شوند و در دمای بالا، پخته و میکروب زدایی نیز می شوند. در ظرفیت های 5-10 تن طراحی و تولید می شوند و باید بر اساس محیط، حجم تولید هدف و نیاز شما ساخته شود.

• دستگاه پرس

از دستگاه پرس برای جداسازی روغن و آب از ماهی ها یا ضایعات پخته شده استفاده می شود. روغن ماهی و پودر ماهی از هم جدا شده و در نهایت محصول خروجی، وارد مرحله خشک کردن می شود.

• خشک کن لوله ای

پودر ماهی جدا شده، در ماشین خشک کن لوله ای رطوبت خود را در دمای بالای 130 درجه سانتیگراد از دست می دهد و به صورت پودر خشک در می آید. این ماشین می تواند تا 10% رطوبت پودر ماهی را بگیرد.

• ماشین آسیاب

پودر ماهی خشک شده، سایز و اندازه یکنواخت ندارد. به همین دلیل از دستگاه آسیاب استفاده می کنند و این پودر را تا رسیدن به اندازه مطلوب و یکدست، 0.5-1 میلی متر ریز می کنند.

• سیستم بوی‌گیر و فیلتراسیون

پودر ماهی یکدست بوی تند و زننده ای دارد و کارکنان داخل کارخانه تا حتی محلی های اطراف را اذیت کند. همچنین این بوی نامطلوب، ممکن است شکایت به اداره محیط زیست را نیز به دنبال داشته باشد. به همین علت، سیستم بوگیر پودر ماهی پس از انجام فرآیند های شیمیایی، بوی بد محصول را به میزان قابل توجهی (حدود 70-80%) کاهش می دهد و درنهایت محصول باکیفیت را به مرحله بسته بندی ارسال می کند.

نتیجه گیری

در نهایت، پودر ماهی نه‌تنها یک محصول جانبی شیلات، بلکه یک سرمایه پنهان در صنایع غذایی و کشاورزی به‌شمار می‌رود. افزایش تقاضای جهانی و ظرفیت های موجود در کشورمان ایران، این حوزه را برای سرمایه گذاری و توسعه پایدار جذاب می کند. رعایت استانداردهای بهداشتی و محیط‌زیستی، بهره‌گیری از تجربیات و اطلاعات شرکت های باتجربه مثل شرکت گنوپودر صالحی، کلید موفقیت در این کسب‌وکار است.