از هر ۳۶ مرد یک نفر حامل ژنی است که احتمال زوال عقل را افزایش می دهد

پژوهشی جدید در استرالیا نشان می‌دهد که یک نفر از هر ۳۶ مرد حامل ژنی است که احتمال ابتلا به زوال عقل را افزایش می‌دهد.

به گزارش بازتاب امروز، این مطالعه‌ جدید که در مجله Neurology منتشر شده است، نشان می‌دهد مردانی که دارای دو نسخه خاص از ژن H63D هستند – یکی از انواع ژن HFE – دو برابر بیشتر از سایر مردان با خطر زوال عقل روبه‌رو می‌شوند، اما زنان با همین ژن چنین افزایشی را تجربه نمی‌کنند. این نتایج از بررسی داده‌های آزمایش ASPREE به دست آمده است، که تأثیر آسپرین بر روند پیری را مطالعه می‌کند.

ژن HFE که وظیفه تنظیم سطح آهن در بدن را بر عهده دارد، در صورت وجود یک نسخه ژنی خاص می‌تواند پیامدهای فراتری برای سلامت مغز ایجاد کند.

کدام افراد در معرض بیشتر زوال عقل قرار دارند؟

پروفسور جان اولینیک، یکی از پژوهشگران این مطالعه توضیح داد: «حدود یک نفر از هر سه نفر دارای یک نسخه از ژن H63D هستند، اما تنها حدود یک نفر از هر ۳۶ نفر دارای دو نسخه‌ هستند و این گروه دوم در مردان، با خطر دو برابری ابتلا به زوال عقل مواجه‌ می‌شوند.»

او تأکید کرد که داشتن تنها یک نسخه از این ژن تأثیری بر سلامت یا خطر ابتلا به زوال عقل ندارد، اما داشتن دو نسخه در مردان تأثیر قابل توجهی دارد، در حالی‌ که این افزایش خطر در زنان دیده نمی‌شود.

مکانیسم تأثیر و نیاز به پژوهش بیشتر

پروفسور اولینیک عنوان کرد که هنوز مشخص نیست چرا این اثر در مردان وجود دارد، اما در زنان دیده نمی‌شود. همچنین بر خلاف انتظار، هیچ ارتباط مستقیمی بین سطح آهن خون و افزایش خطر زوال عقل در این مردان یافت نشده است. این یافته‌ها نشان می‌دهد که مکانیسم‌های دیگر مانند التهاب و آسیب‌های سلولی در مغز ممکن است نقش داشته باشند.

او گفت: «اگر بتوانیم مسیرهای مغزی را شناسایی کنیم که این نوع خاص از ژن بر آنها تأثیر می‌گذارد، شاید بتوانیم راهی برای درمان یا پیشگیری از آسیب‌هایی بیابیم که باعث زوال عقل می‌شوند.»

پروفسور پل لاکاز، یکی دیگر از پژوهشگران این مطالعه بیان کرد: «بیش از ۴۰۰ هزار استرالیایی با زوال عقل زندگی می‌کنند که تقریباً یک‌سوم آنها مرد هستند. شناخت نقش ژن H63D در افزایش خطر زوال عقل می‌تواند راه را برای پیشگیری و درمان شخصی‌سازی‌شده هموار کند.»

او همچنین اعلام کرد که این کشف ممکن است باعث شود آزمایش‌های ژنتیکی HFE برای مردان در جمعیت عمومی بیشتر انجام شود، به‌ویژه در کشورهایی که بررسی‌های پزشکی برای مشکلات ناشی از افزایش آهن در بدن رایج است.

مطالعه حاضر با استفاده از داده‌های دقیق آزمایش ASPREE، نشان داد که ژنتیک حتی بدون تغییر در سطح آهن خون می‌تواند در خطر زوال عقل نقش مهمی ایفا کند. این یافته‌ها می‌توانند مسیر پژوهش‌های آینده در زمینه نقش التهاب، جنسیت و مداخلات درمانی را روشن‌تر کنند.