اعتراض به برخورد بسیار بد با تماشاچیان فوتبال در ورزشگاه‌ها | بازتاب امروز
مجید تفرشی، نویسنده، تاریخ‌نگار و پژوهشگر با انتقاد از نحوه‌ی مواجهه‌ی مسئولان با تماشاگران فوتبال گفت: این نوع رفتارها باعث پمپاژ نفرت نسبت به کشور و حاکمیت میشود.
آقای تفرشی در مقدمه‌ی گفت‌وگو با بازتاب امروز گفت: موفقیت غرورآفرین تیم ملی فوتبال ایران در راه‌یابی به جام جهانی 2026، بی تردید موجب خوشحالی همه ایرانیان و ایران دوستان شد، ولی این توفیق بزرگ ملی نباید موجب غفلت از مشکلات بنیادین، نهادینه و مستمر رفتار با تماشاگران و سوءمدیریت روزافزون در برگزاری مسابقات فوتبال در ایران شود.
او در ادامه گفت: در سال‌های اخیر انحطاط مدیریت فوتبال در ایران در چند موضوع خود را بیشتر نشان داده است. یکی از مصادیق آن نحوه‌ی مدیریت رخدادهای ورزشی است. معضلات مدیریتی که برخلاف بسیاری از دیگر ناکارآمدی‌ها در کشور، به تمامی، مورد اذعان و تصدیق مسئولان و متولیان ورزش و فدراسیون فوتبال قرار دارد، ولی تاکنون نه تنها اقدام جدی برای رفع آنها صورت نگرفته که شرایط روز به روز بدتر هم شده است.
این پژوهشگر گفت: یکی از وجوه ناگسستنی زندگی من ورزش و به ویژه فوتبال بوده است. از سن سه سالگی به همراه پدرم که در سطح باشگاهی فوتبالیست بود در ورزشگاه‌های مختلف حاضر می‌شدم و برای مثال اولین بازی که برای افتتاحیه استادیوم آریامهر (که بعدا نام آن آزادی شد) در ورزشگاه بودم یا بازی معروف پرسپولیس و تاج که 6 – 0 به سود پرسپولیس شد و یا فینال بازی‌های آسیایی در تهران. همچنان هم علاقه‌مند و پیگیر حضور در ورزشگاه‌ها هستم.
او ادامه داد: در همه دنیا، شما از زمانی که خودتان یا با دوستان و اعضای خانواده خود تصمیم می‌گیرید در یک رخداد ورزشی و یا فرهنگی حضور پیدا کنید به قصد تفریح کردن و لذت بردن کاملا سالم، از یک رویداد عمومی وارد آن می‌شوید، تا پایان کار، می‌خواهید و می‌توانید یک روز خوش برای خود و خانواده رقم بزنید اما وقتی این وضعیت را با رفتار شنیعی که با مردم ایران و تماشاگران فوتبال میشود مقایسه کنید متوجه وضعیت فاجعه‌باری که وجود دارد خواهید شد.
میزان توهینی که به تماشاگران در فوتبال ایران میشود در هیچ جای دنیا وجود ندارد
این نویسنده و پژوهشگر با بیان روایت اتفاقاتی که اخیرا در دو بار حضورش در ورزشگاه آزادی رخ داد، گفت: در ماه‌های اخیر دو بار به ورزشگاه‌های ایران رفتم و میزان توهین و تحقیری و فشار و بی احترامی که به تماشاگران در فوتبال ایران میشود در هیچ جای دنیا وجود ندارد.
او درباره‌ی جزییات آنچه رخ داده اینطور توضیح داد: «برای بازی پرسپولیس و سپاهان با بلیط VIP یک ساعت زودتر به ورزشگاه مراجعه کردم اما ماموران انتظامی حاضر با پرخاش و توهین و حمله‌ی فیزیکی، گفتند که شما دیر آمده‌ای و جای شما را گرفتند پرسیدم چه کسی؟! گفتند عده‌ای از اوباش آمدند. بعد هم با کتک و باتوم همه از جمله بنده را بیرون کردند. همان شب موضوع را رسانه‌ای کردم. از آنها پرسیدم شما که اجازه نمی‌دهید من وارد شوم چطور آنها توانستند از همین در ورودی VIP وارد شوند؟ آیا هلی بورد کرده یا با راپل وارد شده‌اند. یا از همین در که شما در مقابل آن مردم را مضروب و مورد توهین قرار می‌دهید وارد شده‌اند؟ با ادامه‌ی توهین گفتند ما نمی‌دانیم.
مساله فقط من و چند نفر خاص نبود. صدها نفر هر کدام برای گرانترین بلیط‌های ممکن، چند صد هزار تومان پول داده بودند و برخلاف قانون، شرع و اخلاق به دلیل سوءمدیریت و ناکارآمدی برگزارکنندگان (اعم از وزارت ورزش، فدراسیون فوتبال، سازمان لیگ و البته نیروی انتظامی)، نه تنها حق آنها تضییع شده، بلکه با شنیع‌ترین وجهی با آنان رفتار شد»
تفرشی درباره‌ی اتفاق مشابه دیگر گفت: برای بازی پرسپولیس و النصر دو ساعت زودتر به ورزشگاه رفتم. باز هم همان اتفاق و شاید بدتر از آن رخ داد. حرمت، حیثیت، شرف و حق افراد به هیچ انگاشته و شدت، دامنه توهین و تحقیر و ضرب و شتم به مراتب بدتر از مورد قبلی بود.
مدیریت ورزشی فشل است
او با انتقاد از مدیریت فوتبال در ایران گفت: مدیریت ورزشی و به ویژه فوتبال از وزارت ورزش تا فدراسیون فوتبال و سازمان لیگ فشل است و تصویری که از تماشاچی دارد تصویر یک مزاحم و انگل است و آنها را آدم‌هایی بی همه چیز می‌داند که باید تحقیر شوند. رفتار یگان ویژه هم در همین چارچوب است.
تفرشی با اشاره به وضعیت ورزشگاه‌ها در کشورهای دیگر گفت: رفتاری که با تماشاگر میشود بر اساس انسانیت و اخلاق، مشتری‌مداری، منافع ملی و کاملا حرفه‌ای است. پلیس اساسا با مردم مواجهه‌ای ندارد و صرفا در صورت لزوم وارد میشود. انتظامات باشگاهها، فدراسیون و سازمان لیگ وظیفه‌ی حفظ نظم را بر عهده دارند و نیروی مسلح با باتوم و کلاه‌خود حضور ندارد که بخواهد مردم را بترساند و به مردم توهین کند و یا آنها را تهدید به برخورد کند. به ویژه آن که بر اساس تجربه و مشاهده خودم باور دارم که برای ماموران انتظامی حاضر در این نوع مسابقه‌های حساس و پراستقبال، اساسا آموزش خاص و ویژه‌ای ندیده و نهایتا روش و منش آنها در برخورد با تماشاگران و هواداران فوتبال، مانند برخورد با یک تظاهرات و تجمع ضدامنیتی و غیرقانونی است.
او ادامه داد: رفتار نفرت‌انگیزی که فدراسیون فوتبال، سازمان لیگ و برخی در یگان ویژه با مردم دارند به شکلی است که گویا با آنها مانند مزاحم، کثافت و خطر امنیتی رفتار می‌کنند. بحث شخصی درباره‌ی برخوردی که با من شده نیست بلکه بحث بر سر این است که با چنین رفتارهایی به سادگی شرف عمومی و امنیت ملی خدشه‌دار میشود.
این پژوهشگر گفت: «ظاهر قضیه این است که عده‌ای اوباش با تعامل افرادی در درون سیستم برگزاری مسابقه، جای تماشاگرانی که بلیط داشتند را گرفتند اما من مطمئنم که پشت این مافیایی سیاسی و اقتصادی است که برای آنها اهمیتی ندارد تعهدی که مثلا درباره‌ی فروش این بلیط به شما داده‌اند عملی شود.
ما ادعا می‌کنیم که مدیریت سطح بالا داریم، ولی هنوز از نشاندن تماشاگران در صندلی شماره‌داری که روی بلیط هر کس مشخص شده عاجز هستیم. بدتر این که قادر به احقاق حق افرادی که جایشان توسط قلداران اشغالگر، اشغال شده نیستیمآنها ؛ مورد حمایت مقامات نیستند و نمی‌خواهیم یا نمی‌توانیم متعدیان را از جای اشغال شده بلند کنیم»
او در ادامه‌ی این بخش از اظهاراتش گفت: این مسئله را تا حدی می‌توان به موضوعات دیگر هم تعمیم دارد، ارتباط شهروند و دولت در کشور ما به همین شکل است که شهروند در بسیاری اوقات به وظایف مقررش عمل می‌کند اما طرف مقابل که دولت، حکومت و نهادهای رسمی باشد، به تعهدات متقابلش در قبال مردم عمل نمی‌کند.
با سوءمدیریت و فساد مردم را تحریک و تحقیر می‌کنند
این پژوهشگر گفت: در 25 کشوری که در آن فوتبال تماشا کردم هیچ کشوری تحقیرآمیز، توهین‌آمیز و سرکوبگر با مردمی که برای تماشای فوتبال آمدند رفتار نمی‌کند. در مواردی که من در ورزشگاه‌های ایران دیدم تماشاگران هیچ تقصیری نداشتند. وقتی تماشاگر هنگام ورود با چنین اتفاقاتی مواجه میشود در داخل ورزشگاه هم متقابلا چنین رفتارهای خشونت‌بار و بی اعتنا به قانون خواهد داشت.
تفرشی درباره‌ی نحوه‌ی مواجهه با تماشاگران فوتبال گفت: در استادیوم‌های ورزشی اغلب حاضران تماشاگرانی هستند که صرفا علاقمند به دیدن مسابقه هستند و مطلقا دردسرساز نیستند. درصد کمتری هواداران معمولی هستند، برخی علاقه‌مند به یک تیم هستند اما متعصب نیستند. درصدی علاقه‌مند و متعصب هستند. گروهی هم بسیار متعصب هستند که بنا بر اصطلاح ایتالیایی به آنها «تیفوسی» می‌گویند.
او ادامه داد: این چند دسته معمولا دردسرساز نیستند اما دسته‌ی دیگری هم هستند که به آنها «هولیگان» یا اوباش می‌گویند. آنها ظاهرا برای دیدن فوتبال می‌آیند اما کاری که انجام می‌دهند ریشه‌های دیگری دارد. اعتراض سیاسی، مافیای شرط‌بندی، پولشویی و… در برابر این دسته باید مقابله شود و در همه‌ی کشورها هم همینطور است. این دسته بسیار معدودند ولی معمولا دارای باندهای قوی هستند که با شماری از برگزارکنندگان مسابقات هم شراکت و همکاری پنهان دارند.
این پژوهشگر با اشاره به تماشاگران فوتبال در ایران گفت: در گذشته و مثلا حدود ده سال پیش بعضی تماشاگران ورزشگاه را به مجالی برای اعتراض سیاسی و اجتماعی تبدیل می‌کردند که اتفاقا این موضوع در حال حاضر به دلایل مختلف کمتر دیده میشود. اما در سوی مقابل می‌بینیم که با سوءمدیریت، بدرفتاری و فسادی که در روند برگزاری مسابقات فوتبال وجود دارد مردم را تحریک و تحقیر می‌کنند و عملا آنها را تشویق به ناآرامی می‌کنند.
او معتقد است که میزان نفرتی که مدیریت ورزشی در بازی‌های بزرگ در مردم ایجاد می‌کند حیرت‌انگیز است و می‌گوید: وقتی در یک تظاهرات سیاسی نیروهای انتظامی و یا امنیتی با مردم درگیر می‌شوند تکلیف روشن است؛ شمای تظاهرکننده مطالبه‌ای دارید و او هم می‌خواهد مانع اغتشاش شما شود اما در فوتبال من برای لذت بردن آمده‌ام و با کسی دعوای سیاسی برای کسب قدرت ندارم. پمپاژ نفرت‌پراکنی علیه حکومت و منافع ملی به دلیل سوءمدیریت در ورزشگاه حیرت‌آور است.
تفرشی در پاسخ به این سوال که آنچه در ورزشگاه‌های فوتبال رخ می‌دهد در برابر معضلات اقتصادی و اجتماعی که در کشور وجود دارد چه اهمیتی دارد، گفت: آنچه در ورزشگاه‌ها رخ می‌دهد بسیار فراتر از دیدن یا ندیدن یک مسابقه‌ی فوتبال و کتک خوردن و مانند آن است. حس تعلق و وفاداری را در جامعه می‌کشد و این بسیار خطرناک است. برای من علایق هواداری به این تیم و آن تیم در برابر خطر جدی و مداوم پمپاژ نفرت علیه نظام و مملکت توسط خود مسئولان و خطرات ملی و امنیتی ناشی از آن اهمیت ناچیزی دارد.
فوتبال ایران سازمانی پر از فساد، ناکارآمدی و سوءمدیریت است
او در ادامه گفت: تعلیق فوتبال ایران خطر بزرگی است و همه در برابر آن ایستادیم اما گاهی فکر می‌کنم که ای کاش چنین اتفاقی رخ دهد که شاید یک بازسازی و نوسازی اساسی انجام شود. فوتبال ایران سازمانی پر از فساد، ناکارآمدی و سوءمدیریت است که با بی قیدی و البته کنشی مافیایی هدفمند فرصت بزرگی که باعث میشود مردم کمی خوشحال باشند و لذت ببرند را تبدیل به جهنم می‌کند.
تفرشی درباره‌ی آنچه مافیای فوتبال می‌نامد، گفت: در همه‌ی نهادهای ورزشی و به ویژه فوتبال در دنیا گردش مالی قابل توجهی وجود دارد اما در این نقل و انتقالات مالی، حسابرسی، شفافیت، نظارت و همینطور فرصت برابر وجود دارد. اما این ویژگی‌ها در فوتبال ایران نیست یا بسیار کم وجود دارد. در چنین شرایطی است که سه چهارم بازیکنان خارجی در فوتبال ایران کیفیت ندارند و در این وانفسای اقتصادی، به سهولت برای یک بازیکن کم ارزش و گمنام خارجی 50هزار دلاری، 500هزار دلار می‌دهند. در این وضعیت است که مافیا سر برمی‌آورد.
او ادامه داد: بخشی از مافیای فوتبال برخی ایجنت‌های داخلی و بین‌المللی هستند. اینها بدون حمایت مسئولان باشگاه‌های ایران نمی‌توانند کار کنند. دخالت کادر فنی و خانواده‌هایشان در نقل و انتقال بازیکنان در دنیا امر مذمومی است که عقوبت‌های سنگینی هم دارد. اما در فوتبال ایران در سطح باشگاهها و فدراسیون این تعارض منافع بسیار دیده میشود و عملا باشگاهها به محل درآمدزایی برای افرادی خاص تبدیل شده است. حال آن که مساله تعارض منافع و دخالت شخصی مسئولان و خانواده‌های آنان باشگاهها، لیگ‌ها و فدراسیون‌ها در معاملات و تراکنشهای مالی در اغلب کشورها، جرم جدی و موجب محرومیتهای سنگین قضایی و اداری است.
تفرشی با اشاره به اظهارات مدیران سابق استقلال و پرسپولیس گفت: وقتی با این مدیران صحبت می‌کنید می‌گویند که ما به خاطر باشگاه زندگی‌مان را از دست دادیم و بدبخت شدیم اما همانها التماس می‌کنند که به این دو باشگاه و دیگر باشگاهها بازگردند. اگر آن حرف‌ها واقعیت داشته باشد انسان عاقل چرا باید دوباره همان اتفاق را تکرار کند؟! معلوم است که راست نمی‌گویند.
مدیران با پشتوانه‌های سیاسی و امنیتی وارد فوتبال شده‌اند
او با بیان اینکه بسیاری از مدیران با پشتوانه‌های سیاسی و امنیتی وارد فوتبال شده‌اند و شایسته‌سالاری رعایت نشده است، گفت: آنها از حضور در مدیریت باشگاهها به همه چیز رسیده‌اند اما مدعی هستند که زندگی خود را از دست داده‌اند.
تفرشی با رد این دیدگاه که یک مدیر ورزشی حتما باید ورزشکار باشد گفت: یک مدیر در باشگاه یا فدراسیون فوتبال و یا سازمان لیگ نیازی نیست که حتما ورزشکار باشد. انتظاری که از مدیرعامل یک باشگاه فوتبال وجود دارد این است با حمایت مشاوران ارشد ورزشی، برنامه‌ریزی مدیریتی و اقتصادی که اولا باشگاه سوددهی داشته باشد و ثانیا افتخار و توفیق ورزشی کسب کند.
او با اشاره به لیگ برتر فوتبال انگلیس گفت: حتی تماشاچی‌های متعصب انگلیس هم از 20 تیمی که در لیگ برتر این کشور هستند و بقیه لیگهای پایینتر، نام مدیر عامل یکی دو تا را شاید بدانند. مدیران باشگاهها نه مصاحبه‌ای دارند و نه نمود رسانه‌ای و حضور تصویری دارند. به دلیل اینکه کاری که برای او تعریف شده چیز دیگری است و سخنگو و مدیر رسانه‌ای و سرمربی باشگاه در رسانه‌ها حضور پیدا می‌کنند.
تفرشی با مقایسه‌ی این وضعیت با آنچه در فوتبال ایران می‌گذرد گفت: در رسانه‌های ورزشی پر شمار ایران هر روز مصاحبه‌ای از مدیران باشگاهها منتشر می‌کنند. این یک بازی است که آن مدیر در سطح رسانه‌ای عرض اندام کند تا فوتبال را تبدیل به سکوی پرتابی برای پیشبرد فعالیت‌های سیاسی و اقتصادی خود کند.
ای اف سی و فیفا مماشات می‌کند
این پژوهشگر در پاسخ به این سوال که اگر وضعیت فوتبال ایران اینقدر نامناسب و مافیایی است چرا AFC ساکت است، گفت: سه دلیل اینکه ای اف سی و فیفا با وجود این حجم تبهکاری و فساد در فوتبال ایران در برابر آن ساکت و بی اعتناست غفلت، سندسازی و فساد مشترک است. به همین خاطر است که آنها مماشات و سکوت می‌کنند.
او با اشاره به نحوه‌ی حضور تماشاگران زن در ورزشگاه‌ها گفت: الان افتخار میشود که اجازه حضور زنان در ورزشگاه‌ها داده شده ولی اینکه زنان به صورت مجزا و در بدترین قسمت ورزشگاه و جدا از آقایان باشند خلاف قانون و رویه فیفاست اما مماشات میشود. در عربستان، امارات، قطر و… خانم‌ها به همراه آقایان و خانواده‌های خود به ورزشگاه می‌روند و با هم فوتبال می‌بینند. اما متاسفانه در ایران با پوشش مذهب و ایدئولوژی، سوءمدیریت خود را پنهان می‌کنند زیرا آن سوءمدیریت و ناکارآمدی با حضور خانم‌ها بیشتر دیده می شود.
این نویسنده و پژوهشگر با انتقاد از شرایط فیزیکی ورزشگاه‌های ایران گفت: تقریبا همه‌ی استادیوم‌های ایران از نظر استانداردهای ورزشگاه‌های فوتبال غیراستاندارد است. برای مثال ورزشگاه مدرن نباید پیست دو و میدانی داشته باشند و یا همه‌ی جایگاه‌های تماشاگران باید مسقف و دارای صندلی شماره‌دار باشد و یا ورودی‌های متعدد باید داشته باشد. زمین بازی هم معمولا سقف متحرک دارد که غیر از زمان بازی که باز میشود، برای محافظت از چمن ورزشگاه بسته میشود.
نتیجه‌ی این نوع رفتارها شورش خیابانی است
مجید تفرشی در بخش پایانی گفت‌وگو با بازتاب امروز گفت: وقتی به فوتبال به عنوان یک چالش و دردسر نگاه کنید همین وضعیت رخ می‌دهد. باید بدانیم که تماشاچی پیش از تشویق تیم برای لذت بردن به ورزشگاه می‌آید اما این فضا برای او مهیا نمی‌شود.
او درباره‌ی اهمیت این موضوع گفت: باید شرایطی فراهم شود که مردم لذت ببرند. انجام چنین کاری فقط یک حال خوش برای نصف روز او نیست بلکه باعث ایجاد نگاه مثبتی از سوی او به نظام میشود و موضوع چیزی بسیار فراتر از یک بازی فوتبال است اما این را به عمد از مردم دریغ می‌کنیم.
تفرشی بر این باور است که بخشی از راهکار حل این مسئله آموزشی و فرهنگی متقابل است و می‌گوید: این آموزش و فرهنگ‌سازی هم برای مسئولان و هم برای مردم لازم است. نیروی انتظامی که در ورزشگاه حاضر است آموزش لازم را ندیده و تصوری که از تماشاگران یک بازی فوتبال دارد با افراد حاضر در یک شورش خیابانی مسلحانه یکی است.
او ادامه داد: «نتیجه‌ی این نوع رفتار در ورزشگاه ناراضی سازی و همان شورش خیابانی است. در این باره لازم است که نیروهای غیرانتظامی به کار گرفته شوند که به باشگاهها و سازمان لیگ مرتبط هستند.
نتیجه این توهین و تحقیر به تماشاگران استادیوم‌های فوتبال ایران، در داخل ورزشگاه با فحاشی، نزاع، استعمال دخانیات و مواد مخدر، توهین مدام، ضرب و شتم طرفداران تیمها و حتی توهین به میراث ملی و مظاهر فرهنگی و ترویج بیگانگان و انواع شعارهای ضدملی توسط نژادپرستان بی وطن ضدایران است.
جالب این جا است که این نوع ناهنجاریهای مداوم و بی وقفه ضدایرانی اصلا مورد اعتراض و ممانعت مسئولان انتظامی، امنیتی و برگزارکنندگان مسابقات واقع نمی‌شود و کلا نادیده گرفته میشود»
انتهای پیام
