بارداری در بحران | بازتاب امروز

سمیه سهرابی، در سایت اصفهان زیبا نوشت: «در شرایطی که فضای کشور تحت‌تاثیر تنش‌ها و اخبار جنگی بود، زنان باردار بیشترین استرس ونگرانی را تجربه کردند. اضطراب در دوران بارداری، نه تنها یک مسئله فردی است، بلکه یک پدیده اجتماعی با پیامد‌های بین نسلی است.

اضطراب دوران بارداری هشداری جمعی برای نظام سلامت به‌شمار می‌آید. خوشبختانه با اعلام آتش‌بس اضطراب و نگرانی از این قشر آسیب‌پذیر تا حدود زیادی دور شد؛ هرچند هنوز ممکن است پس‌لرزه‌های این اتفاق، گریبان برخی از زنان باردار را بگیرد و باعث نگرانی و تشویش و ترس از بحران‌های دیگر در آینده شود.

رویدادهایی که دوران بارداری تنش‌زا هستند!

به‌طورکلی انسان‌ها در طول زندگی احساسات و هیجانات مختلفی را تجربه می‌کنند و اضطراب یکی از احساساتی است که انسان با آن متولد می‌شود؛ اما ممکن است در یک برهه زمانی آنقدر رویدادهای تنش‌زا زیاد شوند که این اضطراب منجر به آسیب روانی و اختلال در زندگی شود.

سارا ریخته گرزاده، جامعه‌شناس در این باره به «اصفهان زیبا» می‌گوید: بدن مادر اولین و مهم‌ترین خانه و بستر تجربه نخست زندگی برای جنین است. تجربه اضطراب در این خانه می‌تواند، اولین احساس جنگ در نخستین محل زندگی او محسوب شود.

این جامعه‌شناس عنوان می‌کند: زنان باردار تحت تأثیر عوامل مختلف اجتماعی و فرهنگی از قبیل فشارهای اقتصادی، نابرابری‌های جنسیتی، فقدان حمایت اجتماعی و ترس از آینده قرار دارند. این اضطراب نه تنها سلامت مادر بلکه سلامت جسم و روان جنین را تحت تأثیر قرار می‌دهد. در بسیاری از جوامع بارداری با نقش‌های مضاعفی همراه است؛ به‌خصوص زمانی که زن هیچگونه حمایتی نداشته باشد.

زنان باردار به غیر از اضطراب‌های فردی با انتظارات خانواده در قبال اینکه زنان باید الگوی مادر بی‌عیب و نقص برای فرزند باشند، مواجه هستند و خودشان را ضامن جسم و روان فرزندشان می‌دانند و باهرگونه خطایی خود را گناهکار می‌دانند.

بزرگ‌ترین محرک اضطراب؛ ناامنی اجتماعی

طبق پژوهش‌ها تعارض بارداری با نقش‌های اجتماعی و همچنین عدم حمایت از زنان آنان را بیشتر مستعد اضطراب می‌کند. در شرایط جنگی چندروز پیش، علاوه بر موارد ذکر شده زنان باردار اضطراب مضاعفی را تجربه کردند که پیامد‌های این موضوع تنها فردی نیست، بلکه پیامدهای اجتماعی، فرهنگی و نسلی نیز در آینده به همراه خواهد داشت.

اخبارهای ناراحت کننده، صدای انفجار، احتمال کمبود مواد‌غذایی و دارویی و نگرانی از فرایند زایمان و همچنین دغدغه نسبت به آینده نامعلوم فرزند باعث می‌شود تا اضطراب در دوران جنگ به شکل چشم‌گیری افزایش یابد.

همچنین بزرگ‌ترین محرک اضطراب در زمان جنگ احساس ناامنی اجتماعی است که منجر به بروز اختلالاتی نظیر افسردگی و اضطراب در زنان می‌شود. همانطور که احتمال دسترسی به حمایت‌ها و مراقبت‌های جسمی و روانی در جنگ کمتر می‌شود، زنان نیز بیشتر احساس ناامنی و بی پناهی می‌کنند.

پس از بحران چه تبعاتی زنان باردار را تهدید می‌کند؟

اضطراب جنگ برای زنان باردار شامل پیامدهای جسمانی و روانی بسیار است؛ ُ از جمله پیامدهای جسمانی می‌توان به استمرار اضطراب اشاره کرد که ریخته‌گرزاده نیز آن را تأیید می‌کند: سقط‌جنین، زایمان‌ زودرس، وزن کم نوزاد و تأخیر در رشد، فشارخون بالا، افسردگی پس از زایمان، تضعیف سیستم ایمنی مادر و نوزاد، تغییر و جهش ژن در نوزاد از جمله تبعاتی است که زنان باردار پس از بحران ممکن است با آن مواجه شوند.

خطر زایمان‌ زودرس در مواقع بحران

براساس مطالعات سازمان بهداشت جهانی، اضطراب دوران بارداری می‌تواند خطر زایمان زودرس را تا 25 درصد افزایش دهد. به طور کلی شیوع اضطراب بارداری حدود 15 تا 25 درصد است که به طور قطع این میزان در دوران جنگ و تنش به‌صورت معناداری افزایش خواهد یافت.

این جامعه شناس با تأیید نکته فوق تصریح می‌کند: آسیب‌ها و زخم‌های اضطراب حاصل از جنگ، شاید هرگز به طور مستقیم قابل مشاهده نباشد، اما تا نسل‌های بعد بر هیجانات و الگوی رفتاری و الگوی دلبستگی تأثیر گذار است. همچنین ممکن است آینده یک نسل توسط بحرانی که مادران باردار در این شرایط پشت سر گذاشتند، تحت شعاع قرار گیرد.

او در پایان می‌گوید: به عنوان یک جامعه‌شناس که درباره اضطراب زنان از لحاظ اجتماعی و روانی کار کرده‌ام، معتقدم که مادران باردار شکل‌دهنده آینده هستند. اگر مادران باردار با اضطراب و ترس این دوران را پشت سر بگذراند، در آینده نسلی مضطرب، افسرده، خشمگین و ناپایدار خواهیم داشت؛ پس هم جامعه و خانواده باید اولویت‌شان توجه به سلامت روان زنان باردار باشد.

در شرایط بحران، زنان باردار بیشتر به توجه نیاز دارند

زهرا سهرابی، عضوهیئت علمی گروه مامایی و بهداشت باروری دانشکده پرستاری و مامایی نیز به اصفهان زیبا می‌گوید: حتی اگر زنان باردار، دور از مناطق بحران‌زده باشند، تصاویر اخبار و صحبت‌های اطرافیان می‌تواند روی حالت روحی وجسمی آن‌ها تأثیر به‌سزایی گذارد. اومعتقد است: اخبار را باید هوشمندانه دنبال کرد.

باور کنید دیدن خبرهای نظامی وتصاویر خشونت آمیز می‌تواند هورمون استرس در بدن زنان باردار را بالا ببرد و به سلامت جنین هم آسیب برساند. به گفته سهرابی در حضور مادر باردار بازگو کردن خبرهای جنگی یا صحبت‌های تنش زا را باید محدود کرد.

او به حمایت خانواده به‌ویژه همسر در سلامت ذهنی و جسمی زنان باردار نیز اشاره می‌کند و می‌گوید: زنان باردار به‌دلیل شرایط خاص خود، در طول بارداری نیاز به حمایت‌های مختلفی از سوی همسر و همچنین دیگران دارند؛ ضمن اینکه در وضعیت بحران، آن‌ها دچار ترس و واهمه می‌شوند، بنابراین نیاز به حمایت‌های بیشتری از سوی خانواده خود دارند و باید بیشتر مورد توجه قرار بگیرند.»

انتهای پیام