تأثیر اپلیکیشن‌های سلامتی بر سلامت جسم و روان
تحقیقات جدید نشان می‌دهد که استفاده از اپلیکیشن‌های سلامتی برای رژیم غذایی و تناسب اندام ممکن است با مشکلات تغذیه‌ای و نگرانی‌های مربوط به ظاهر، به‌ویژه در جوانان مرتبط باشد.
به گزارش بازتاب امروز، این مطالعات تأکید می‌کنند که مرز باریکی بین استفاده از این اپلیکیشن‌ها برای ایجاد انگیزه و تقویت رفتارهای خطرناک وجود دارد.
محبوبیت اپلیکیشن‌های سلامتی
در حال حاضر، اپلیکیشن‌ها همه جنبه‌های سلامتی و تناسب اندام را پیگیری می‌کنند. در سال 2023، بیش از 311 میلیون نفر از اپلیکیشن‌هایی مانند: Apple Health، MyFitnessPal، Fitbit، Noom، BetterMe و WeightWatchers استفاده کرده‌اند. این ابزارها کاربران را تشویق می‌کنند تا رژیم غذایی و فعالیت‌های ورزشی خود را پیگیری کنند، اما آیا این پیگیری‌ها ممکن است عواقب ناخواسته‌ای داشته باشند؟
ارتباط اپلیکیشن‌های سلامتی با اختلالات تغذیه‌ای
محققان دانشگاه فلیندرز استرالیا در یک مطالعه جدید، رابطه بین استفاده از اپلیکیشن‌های رژیم غذایی و تناسب اندام با اختلالات تغذیه‌ای، نگرانی‌های مربوط به ظاهر بدن و تمرین‌های ورزشی بی‌رویه را بررسی کردند.
ایزابل اندربرگ، نویسنده ارشد این مطالعه توضیح داد: «این اپلیکیشن‌ها به عنوان ابزارهایی برای بهبود سلامت تبلیغ می‌شوند، اما ممکن است عواقب منفی مانند ایجاد فشار برای رسیدن به اهداف، ایجاد نگرانی‌های مربوط به ظاهر و احساس گناه در صورت عدم دستیابی به اهداف داشته باشند.»
نتایج کلیدی مطالعه
محققان 38 مطالعه بین‌المللی را که پس از سال 2007 انجام شده بودند، مورد بررسی قرار دادند. این مطالعات در کشورهایی مانند: ایالات متحده، کانادا، بریتانیا، استرالیا، چین و دیگر کشورها انجام شده بودند. برخی از یافته‌های کلیدی عبارت‌انداز:
- ارتباط با اختلالات تغذیه‌ای: اپلیکیشن‌های رژیم غذایی با رفتارهایی مانند محدودیت کالری، وسواس به غذا و نگرانی‌های تغذیه‌ای مرتبط بودند. از سوی دیگر، اپلیکیشن‌های تناسب اندام بیشتر با تمرین‌های ورزشی بی‌رویه ارتباط داشتند.
- تأثیر بر تصور فرد از ظاهر خود: نتایج در این زمینه متناقض بود. برخی مطالعات نشان دادند که کاربران اپلیکیشن‌های رژیم غذایی، ناراحتی بیشتری نسبت به ظاهر خود داشتند، در حالی که برخی اپلیکیشن‌های تناسب اندام تأثیر مثبت یا منفی بر ظاهر بدن داشتند.
- میزان استفاده: کاربرانی که به طور مداوم از این اپلیکیشن‌ها استفاده می‌کردند، بیشتر در معرض علائم اختلالات تغذیه‌ای، نگرانی‌های مربوط به ظاهر بدن و انجام تمرینات ورزشی بی‌رویه بودند.
- اهداف استفاده: افرادی که از این اپلیکیشن‌ها برای کاهش وزن یا تغییر ظاهر بدن استفاده می‌کردند، بیشتر در معرض اختلالات تغذیه‌ای بودند. در مقابل، افرادی که این ابزارها را برای بهبود سلامت کلی یا تناسب اندام به‌کار می‌بردند، تأثیرات منفی کمتری تجربه کردند.
تجربیات کاربران درباره استفاده از اپلیکیشن‌های سلامتی
برخی کاربران گزارش کردند که این اپلیکیشن‌ها به آنها انگیزه می‌دهند و دسترسی به اطلاعات سلامت را آسان‌تر می‌کنند. با وجود این، نگرانی‌هایی نیز وجود داشت، از جمله:
- ترویج لاغری به‌عنوان یک ایدئال زیبایی
- احساس فشار برای رسیدن به اهداف رژیمی یا ورزشی
- احساس گناه در صورت عدم دستیابی به اهداف
- استفاده نادرست از اپلیکیشن‌ها برای تقویت رفتارهای تغذیه‌ای ناسالم
جوانان و جمعیت‌های آسیب‌پذیر
اندربِرگ هشدار داد: «جوانانی که از این اپلیکیشن‌ها استفاده می‌کنند، بیشتر در معرض اختلالات تغذیه‌ای و افکار منفی درباره ظاهر خود هستند. این ابزارها ممکن است برای افرادی که از گذشته نگرانی‌هایی درباره وزن یا تصویر بدن خود دارند، خطرناک باشند.»
پیشنهاد دانشمندان
محققان پیشنهاد می‌کنند که اپلیکیشن‌ها باید شامل ارزیابی برای شناسایی کاربران در معرض خطر اختلالات تغذیه‌ای باشند و منابع حمایتی ارائه دهند.
پروفسور ایوانکا پریچارد، یکی از نویسندگان این مطالعه تأکید کرد: «ترویج تصویر بدن سالم و رفتارهای ورزشی مثبت در میان جوانان ضروری است. کاربران باید با آگاهی از خطرات احتمالی، از این ابزارها برای بهبود سلامت خود استفاده کنند.»
نیاز به تحقیقات بیشتر
محققان تأکید می‌کنند که تحقیقات آینده باید به بررسی رابطه پیچیده بین اپلیکیشن‌های رژیم غذایی و تناسب اندام و تأثیر آنها بر رفتارهای اختلال‌دار بپردازند. همچنین عوامل فردی مانند: جنسیت، سابقه اختلالات تغذیه‌ای و کمال‌گرایی باید بیشتر بررسی شوند. از سوی دیگر نیاز است که مطالعات بیشتری روی نوجوانان انجام شود، چرا که کمتر مورد تحقیق قرار گرفته‌اند.
در حالی که اپلیکیشن‌های رژیم غذایی و تناسب اندام می‌توانند ابزارهای مفیدی برای بهبود سلامت باشند، استفاده از آنها باید با احتیاط انجام شود. آگاهی از خطرات احتمالی و تمرکز بر اهداف سلامت‌محور به‌جای کاهش وزن یا تغییر شکل بدن، می‌تواند به کاهش عواقب منفی کمک کند.