فاضلاب نیمه‌تمام کنارک زاهدان | ۲۰ سال بلاتکلیفی | بازتاب امروز
با گذشت بیش از دو دهه از آغاز پروژه فاضلاب کنارک، تنها ۱۲ درصد جمعیت شهر تحت پوشش‌اند و تصفیه‌خانه‌ای در کار نیست.
به گزارش سایت عصر هامون (زاهدان)، «در مناطق شهری به‌ویژه در شهرهایی با تراکم جمعیتی بالا مانند کنارک، وجود یک شبکه فاضلاب منسجم و کارآمد از الزامات حیاتی سلامت عمومی به شمار می‌رود.
فاضلاب خانگی، صنعتی و بارندگی اگر به‌درستی هدایت و تصفیه نشود، نه‌تنها تهدیدی جدی برای بهداشت محیط است، بلکه می‌تواند منجر به شیوع بیماری‌های واگیردار، آلودگی آب‌های زیرزمینی و گسترش بوی نامطبوع در سطح شهر شود. کنارک که یکی از پرتراکم‌ترین شهرهای استان سیستان و بلوچستان محسوب می‌شود، به دلیل نبود این زیرساخت، عملاً در معرض بحران دائمی بهداشتی قرار دارد.
همچنین، مجاورت این شهر با دریای عمان اهمیت مدیریت پساب و حفاظت از اکوسیستم دریایی را دوچندان کرده است. ورود مستقیم فاضلاب خام به محیط‌های آبی می‌تواند صدمات جبران‌ناپذیری به منابع دریایی، سلامت آبزیان و نهایتاً امنیت غذایی مردم منطقه وارد کند؛ بی‌توجهی به این موضوع نه‌تنها تهدیدی برای سلامت فعلی ساکنان است، بلکه آینده محیط‌زیست این ناحیه را نیز در معرض خطر قرار می‌دهد.
درحالی‌که بیش از ۲۰ سال از آغاز پروژه فاضلاب شهری کنارک می‌گذرد، این طرح حیاتی همچنان نیمه‌تمام باقی‌مانده و تنها ۱۲ درصد از جمعیت ۵۰ هزارنفری این شهر از خدمات آن بهره‌مند هستند؛ نبود تصفیه‌خانه فاضلاب، شرایط زیست‌محیطی و بهداشتی را در یکی از متراکم‌ترین شهرهای استان سیستان و بلوچستان به مرز بحران رسانده است.
گلایه‌های مردم از زندگی در سایه فاضلاب
محسن بولاغی یکی از شهروندان بیان کرد: ما در کناردریا زندگی می‌کنیم، اما از ابتدایی‌ترین حقوق مانند دسترسی به آب سالم و سیستم دفع بهداشتی محروم هستیم؛ این وضع شایسته هیچ جامعه‌ای نیست.
او افزود: در زمان بارندگی، آب فاضلاب به داخل منازل نفوذ می‌کند و شرایط زندگی برای ما بسیار دشوار شده است.
این شهروند اظهار کرد: ما سال‌هاست که در انتظار تکمیل شبکه فاضلاب هستیم، اما هنوز هیچ اقدامی صورت نگرفته است.
پروژه نیمه‌تمام، سلامت مردم در خطر
محمدیونس حقانی، فرماندار کنارک در گفتگو با خبرنگار گروه اجتماعی عصرهامون، بیان کرد: این طرح از دو دهه پیش آغاز شده اما هنوز نیمه‌تمام مانده و تصفیه‌خانه‌ای برای آن وجود ندارد؛ باتوجه‌به جمعیت ۵۰ هزارنفری کنارک، تنها حدود ۴۵۰ انشعاب فاضلاب فعال داریم که یعنی تنها ۱۲ درصد جمعیت تحت پوشش هستند؛ این یعنی بحران جدی برای سلامت عمومی.
او با اشاره به موقعیت جغرافیایی و تراکم بالای جمعیتی شهر، افزود: کنارک با تراکم بالا در مساحتی حدود ۵۰۰ هکتار از اراضی مصوب ۷۸۰ هکتاری، عملاً به متراکم‌ترین شهر استان تبدیل شده و این مسئله بحران فاضلاب را چندبرابر کرده است.
شبکه فاضلاب شهری کنارک با گذشت ۲۰ سال نیمه‌تمام است
حقانی با ابراز نگرانی شدید از وضعیت کنونی فاضلاب شهری این منطقه، اظهار کرد: این طرح از دو دهه پیش آغاز شده اما هنوز نیمه‌تمام مانده و تصفیه‌خانه‌ای برای آن وجود ندارد؛ باتوجه‌به جمعیت ۵۰ هزارنفری کنارک، تنها حدود ۴۵۰ انشعاب فاضلاب فعال داریم که یعنی تنها ۱۲ درصد جمعیت تحت پوشش هستند؛ این یعنی بحران جدی برای سلامت عمومی.
او با اشاره به موقعیت جغرافیایی و تراکم بالای جمعیتی شهر، تشریح کرد: کنارک با تراکم بالا در مساحتی حدود ۵۰۰ هکتار از اراضی مصوب ۷۸۰ هکتاری، عملاً به متراکم‌ترین شهر استان تبدیل شده و این مسئله بحران فاضلاب را چندبرابر کرده است.
فرماندار کنارک ادامه داد: کد ارتفاعی بخش‌هایی از شهر پایین‌تر از سطح دریاست و به همین دلیل سطح آب‌های زیرزمینی بالاآمده و فاضلاب نیز به سطح زمین نفوذ می‌کند؛ این مسئله، باتوجه‌به بافت نفوذناپذیر خاک منطقه، باعث برگشت مداوم فاضلاب به سطح شده و مخاطرات بهداشتی زیادی را به دنبال داشته است.
بحران زیست‌محیطی؛ بوی تعفن، فاضلاب، و دریا
حقانی با تأکید بر تأثیرات مخرب این شرایط بر محیط‌زیست عنوان کرد: رهاسازی فاضلاب خام در نزدیکی شهر و به‌ویژه در مسیر بندر پزم، علاوه بر بوی شدید و آزاردهنده، اکوسیستم دریایی را نیز تحت‌تأثیر قرار داده و شرایط زندگی را برای مردم روستای ساحلی پزم بسیار دشوار کرده است.
او خاطرنشان کرد: تصفیه‌خانه‌ای در محدوده روستای پزم‌مچان، در ۷ کیلومتری شهر، طراحی شده اما متأسفانه تاکنون هیچ‌گونه اعتباری برای ساخت آن تخصیص نیافته و تنها یک سیستم تصفیه با ظرفیت پایین نصب شده است که پاسخگوی نیاز منطقه نیست.
بی‌پولی؛ مانع اصلی تکمیل پروژه
حقانی با اشاره به اینکه این طرح برای تکمیل به بیش از ۲۰ هزار میلیارد ریال اعتبار نیاز دارد، تأکید کرد: با اعتبارات قطره‌چکانی فعلی، این پروژه حتی در ۲۰ سال آینده هم به بهره‌برداری نخواهد رسید؛ انتظار داریم که مسئولان کشوری و استانی با درک اهمیت این بحران، توجه ویژه‌ای به تأمین اعتبار این طرح داشته باشند.
فرماندار کنارک افزود: برای حل کامل معضل فاضلاب در کنارک باید ایستگاه‌های نیمه‌کاره پمپاژ تکمیل، شبکه در مناطق الحاقی مانند زیباشهر، محله چادران، زمین‌های طرح اقدام ملی مسکن و اراضی جدید ۱۵۳ هکتاری واگذاری رهبری اجرایی شود؛ همچنین خط انتقال فاضلاب، ساخت مخازن ذخیره، اصلاح خطوط فرسوده آب شرب و احداث تصفیه‌خانه جدید پایین‌دست سد کهیر نیز جزو برنامه‌های ضروری ماست.
او در ادامه گفت: در شهر کنارک ۴ هزار و ۵۰۰ انشعاب آب وجود دارد؛ اما هنوز آب آشامیدنی به‌صورت ۲۴ ساعته برای مردم فراهم نیست؛ ما حتی در شرایط عادی هم جیره‌بندی داریم، چه برسد به زمان‌هایی که خشکسالی یا بارندگی شدید رخ می‌دهد.
طرح فاضلاب کنارک، پس از گذشت بیش از ۲۰ سال، هنوز در مرحله‌ای متوقف شده که جان و سلامت هزاران نفر از ساکنان این شهر را تهدید می‌کند؛ نبود تصفیه‌خانه، نفوذ فاضلاب به سطح زمین، و رهاسازی مستقیم پساب در نزدیکی دریا، زنگ خطرهای زیست‌محیطی و بهداشتی را به صدا درآورده است.
باوجود همه این مشکلات، روند کند پروژه و نبود اعتبارات لازم، امید مردم را کم‌رنگ کرده است؛ اکنون زمان آن رسیده که مسئولان استانی و کشوری با نگاه ملی و برنامه‌ای مدون برای تکمیل زیرساخت‌های حیاتی کنارک، گامی مؤثر در راستای احیای سلامت و کرامت اجتماعی این شهر ساحلی بردارند؛ رسانه‌ها نیز با تداوم پیگیری، می‌توانند صدای مردم را بلندتر و رساتر به گوش مسئولان برسانند تا شاید این پروژه فراموش‌شده از مسیر رکود خارج شود.»
انتهای پیام
