مسئله مهاجران افغانستانی را ساده‌سازی نکنیم | بازتاب امروز
روزنامه قدس‌دیلی (مشهد) نوشت: «گلشهر مشهد سال‌هاست که مملو از فرهنگ، خو و منش افغانستانی شده و گوشه‌ای از شهر مشهد را به نمادی از میزبانی برادرانه مردم ایران بدل کرده؛ جایی که طعم و مزه غذاها و فرهنگ افغانستانی‌اش، شهر کوچک متفاوتی را از حضور برادران و خواهران افغانستانی ساخته است.
با این حال تحولات سه سال اخیر کشور افغانستان شرایطی را رقم زد که اگر در گذشته بیشتر شاهد حضور هزاره‌ها در ایران بودیم که از نظر مذهبی و فرهنگی به مردم مشهد قرابت و نزدیکی دارند، اکنون با وجود دولت طالبان، قومیت‌های مختلف به دلایل متفاوت بیش از گذشته به وفور روانه ایران می‌شوند که شاید خیلی نزدیک به فرهنگ، مذهب و زبان فارسی نباشند و این تفاوت‌ها در نوع بروز مشکلات، خود را بیش از پیش نمایان کرده است.
مردم ایران و به صورت ویژه مردم مشهد در ۵۰ سال اخیر به رسم همسایگی، میزبانی شایسته‌ای در حد توان خود از افغانستانی‌ها داشته‌اند و آن‌ها نیز در بزنگاه‌های مختلف از خودگذشتگی کرده و در کنار ایرانی‌ها جنگیده و زیسته‌اند و قدر این برادری و دوستی را نیز دانسته‌اند.
با این حال ایران در شرایط کنونی اقتصادی و سیاسی خود همانند سایر کشورهای دنیا مکلف به ساماندهی این وضعیت است و باید هر فرد مهاجر طبق قوانین، در مدت هشت روز خود را به دولت ایران معرفی و مسئله اشتغال، محل زندگی و ترددش را مشخص کند و اینکه کسی بدون هیچ قابلیت تحصیلی، نخبگانی، اقتصادی و مزیت فرهنگی فقط بخواهد در ایران ساکن شود، دیگر امکان‌‌پذیر نیست و تنها افرادی که دارای کارت آمایشی، پاسپورت اقامتی و پاسپورت طرح خانواری هستند یا افراد دارای برگه سرشماری که با یکی از سه نوع مدرک قبل ازدواج کرده باشند، به اضافه افراد نظامی که در دولت پیشین افغانستان دارای جایگاهی بودند، با داشتن شرایطی می‌توانند در ایران باقی بمانند.
با وجود این، چند نکته در کنار مسائلی که وزارت کشور در زمینه ساماندهی در نظر دارد، خودنمایی می‌کند؛ ابتدا اینکه مشهد به واسطه وجود امام هشتم(ع) ملجأ و پناهگاهی برای مردم افغانستان محسوب می‌شود و ضرورت دارد با رأفت بیشتری برای ساماندهی افرادی که به این شهر پناه آورده‌اند، اقدام شود.
دوم اینکه در این میان، شناسایی افراد غیرمجاز و تأیید اینکه چه کسی می‌تواند در ایران بماند یا برود، افزون بر شاخصه‌های خاص وزارت کشور و اداره کل اتباع، از طریق برخی بزرگان قومیتی رقم می‌خورد که به نظر می‌رسد ضرورت دارد این اتفاق با شناخت و بررسی بیشتری صورت بگیرد.
هفته گذشته محله گلشهر مشهد شاهد اتفاق دردناک خودسوزی یک تبعه افغانستانی بود که در کشور خود خلبان بوده و پس از گرفتن حکم اخراج از ایران، اقدام به خودسوزی کرد و به دلیل شدت سوختگی، پیش از رسیدن نیروهای امدادی، این بار روحش از گلشهر به پرواز درآمد. اگر چه این فرد نظامی بوده؛ اما باز هم شاخصه‌های ماندگاری در ایران را دریافت نکرده و حکم اخراج می‌گیرد.
در نتیجه شناسایی و روند تأیید افراد نیز باید با دقت و شفافیت کامل انجام شود تا هم منافع ملی کشور مورد آسیب و هجمه معاندان قرار نگیرد و هم فردی که شایستگی زندگی در ایران را دارد، بتواند از این موقعیت بهره ببرد.
در شهری مانند مشهد که از دیرباز شاهد و پذیرای حضور افغانستانی‌ها بوده نیز نخبگان افغانستانی حضور چشمگیری دارند و علاوه بر این که شایسته است قواعد پایش اتباع برای چنین شهر و استانی که مردمش مناسبات فرهنگی و برادری خاصی با افغانستانی‌ها داشته و دارند متفاوت و متناسب با شرایط و تاریخ این مهمان‌داری باشد.
توجه به چهره‌های شاخص حوزه‌های فرهنگی، اندیشه‌ای، پزشکی و دانشجویان نخبه نیز مورد تأکید و انتظار است که از ظرفیت‌های حضور این افراد بهره برده و پایش اتباع به گونه‌ای اجرا شود که دلخوری میان خواهران و برادرانی که سال‌ها در این شهر و دیار زیسته‌اند به وجود نیاید.
نکته سوم وجود چهار قومیت بزرگ هزاره، پشتون، ازبک و تاجیک در افغانستان است که این روز‌ها چهره ملاکی اصلی در شناسایی و ساماندهی اتباع غیرمجاز توسط نیروهای انتظامی است و در نخستین برخورد باید کارت شناسایی خود را نشان دهند و اگر نداشتند، به اردوگاه بروند و اقوامی که چهره‌هایی نزدیک به ایرانی‌ها دارند، کمتر شناسایی می‌شوند و افغانستانی‌هایی که به فرهنگ و زبان ما نزدیک‌تر بوده و در کشورشان مورد عتاب هستند، بیشتر اخراج می‌شوند.
در نهایت شایسته خواهد بود اگر روزی قرار است بیش از ۵۰سال میزبانی ایرانی‌ها تمام شود، در کمال عزت، احترام و عافیت پایان بپذیرد و افراد غیرمجاز نیز با دست و پای سالم از کشور ما خارج شوند.»
انتهای پیام
