چالش پتروشیمی میانکاله و اهمال در پروژه دهدشت! | بازتاب امروز
سید محمدجواد سعیدی، تحلیلگر رسانه‌ای، در یادداشتی با عنوان «پارادوکس توسعه یا تخریب؟ چالش پتروشیمی میانکاله و اهمال در پروژه دهدشت!» که در اختیار بازتاب امروز قرار داده است، نوشت:
صنعت پتروشیمی در ایران همواره به عنوان موتور محرک اقتصادی و منبع ارزآوری معرفی شده است، اما دو پروژه پتروشیمی میانکاله و پتروشیمی دهدشت تصویری متناقض از اولویت‌های توسعه‌ای کشور را نمایان می‌سازند.
طرحی که از دهه ۵۰ با مخالفت کارشناسان به دلیل تهدید جدی تالاب میانکاله — پناهگاه حیات وحش و میراث طبیعی جهانی — متوقف شد، در دولت روحانی احیا و در دولت رئیسی کلنگ خورد، اما با مقاومت جامعه مدنی و حتی مخالفت سازمان محیط زیست و قوه قضاییه روبه‌رو شد.
بازداشت فعالانی چون «حر منصوری» (دیده‌بان میانکاله) و فنس‌کشی شبانه در منطقه حسین‌آباد، نشان می‌دهد چگونه منافع اقتصادی کوتاه‌مدت بر سلامت اکوسیستم و حقوق مردم محلی ترجیح داده می‌شود. جالب آنکه حتی رئیس‌جمهور و دادستان کل نیز دستور توقف داده‌اند، اما فشار لابی‌های صنعتی و حمایت برخی مقامات محلی و مجلس، این پروژه را به سمبل بی‌اعتنایی به قانون و محیط زیست تبدیل کرده است.
در مقابل، پروژه دهدشت که از ۱۳۸۶ با هدف تولید پلی‌اتیلن سنگین و اشتغال‌زایی در منطقه‌ای کمتر توسعه یافته آغاز شد، با پیشرفت فیزیکی ۴۳ درصدی، سال‌هاست درگیر کمبود بودجه و بی‌توجهی است. این در حالی است که مسئولان از «توسعه پایدار» و «خودکفایی» سخن می‌گویند.
پرسش اینجاست: چرا پروژه‌ای با پتانسیل ارزآوری بالا و بدون چالش زیست‌محیطی، در اولویت نیست؟ آیا میانکاله تنها به دلیل نزدیکی به مراکز قدرت و منافع خاص، برنده این نبرد نابرابر شده است؟
این دوگانگی، نه یک اشتباه برنامه‌ریزی، که بازتاب عمیق‌تری از ناکارآمدی ساختار تصمیم‌گیری است. از یک سو، سازمان محیط زیست و قوه قضاییه مغلوب فشارهای سیاسی می‌شوند و از سوی دیگر، پروژه‌های استراتژیک در مناطق محروم به فراموشی سپرده می‌شوند.
اگر هدف واقعی، «توسعه متوازن» و «اشتغال‌زایی» است، چرا دولت و مجلس منابع را به پروژه‌های مخرب زیست‌محیطی تخصیص می‌دهند، اما برای پروژه دهدشت — با پیشرفت ۹۷ درصدی مخازن و اشتغال مستقیم — بودجه کافی اختصاص نمی‌یابد؟
سازمان محیط‌زیست هشدار داده است که نابودی تالاب میانکاله، فاجعه‌ای فراملی است. آیا ارزآوری پتروشیمی میانکاله به قیمت نابودی اکوسیستمی بی‌همتا و مهاجرت پرندگان کمیاب توجیه دارد؟ آیا عدالت توسعه‌ای حکم نمی‌کند به جای تحمیل خطر بر شمال کشور، پروژه دهدشت — با حداقل ریسک زیست‌محیطی — در اولویت باشد؟ این تناقض، نه یک خطای اداری، که آزمونی برای مسئولیت‌پذیری دولت در قبال مردم و طبیعت است.
انتهای پیام
